Terug naar de lijst

Gewone steekmug

Culex pipiens

Foto: Gewone steekmug
Gewichten en maten
Lengte 0,5 cm
Beschrijving van het dier
De gewone steekmug, wetenschappelijk bekend als Culex pipiens, is een wijdverspreid insect dat behoort tot de familie van de Culicidae. Deze soort komt voor in diverse regio's over de hele wereld, waaronder Europa, Azië, Noord-Amerika en delen van Afrika. De gewone steekmug speelt een cruciale rol in verschillende ecosystemen, maar staat ook bekend als een overdrager van verschillende ziekten bij de mens.

Qua uiterlijk is de Culex pipiens relatief klein, met een lichaamslengte die meestal tussen de 4 en 10 millimeter varieert. De kleur van het lichaam kan variëren van grijs tot bruin, met witte of zilverachtige schubben die een soort van glinsterend effect geven. Hun smalle vleugels zijn eveneens voorzien van unieke patronen gevormd door de schubben. Een opvallend kenmerk van de gewone steekmug is de lange, buisvormige proboscis of snuit, die het vrouwtje gebruikt om bloed te zuigen bij mensen en andere dieren. Dit is essentieel voor de productie van eieren, aangezien de eiwitten in het bloed de ontwikkeling van de eieren ondersteunen.

De levenscyclus van de Culex pipiens omvat vier stadia: ei, larve, pop en volwassen mug. De vrouwtjes leggen hun eieren op het wateroppervlak in stilstaand of langzaam stromend water, waaruit na enkele dagen larven komen. Deze larven, ook wel muggenlarven genoemd, leven in het water en voeden zich met organisch materiaal. Na enkele stadia van groei verpoppen de larven zich, waarna ze transformeren in volwassen muggen.

De gewone steekmug is voornamelijk actief tijdens de schemering en de nacht. Ze worden aangetrokken door kooldioxide, lichaamswarmte en bepaalde lichaamsgeuren, wat hen naar hun bloedbronnen leidt. Hoewel alleen de vrouwtjes bloed zuigen, voeden zowel mannelijke als vrouwelijke muggen zich ook met nectar en andere suikerrijke vloeistoffen als bron van energie.

Een van de redenen waarom de gewone steekmug zo'n beruchte reputatie heeft, is vanwege haar rol als vector voor verschillende pathogenen, waaronder virussen en parasieten die ziekten zoals West-Nijlvirus, malaria en verschillende vormen van encefalitis kunnen veroorzaken. Deze ziekten worden overgedragen wanneer de mug bloed zuigt van een geïnfecteerde gastheer en vervolgens een andere, niet-geïnfecteerde gastheer bijt.

Ondanks hun negatieve impact op de menselijke gezondheid, spelen muggen zoals de Culex pipiens een belangrijke rol in de natuur. Ze dienen als voedselbron voor verschillende dieren, waaronder vogels, vissen en andere insecten. Bovendien dragen de mannelijke muggen, die zich voeden met nectar, bij aan de bestuiving van sommige planten.

In een poging de negatieve effecten van muggenoverlast en de verspreiding van door muggen overgedragen ziekten te beperken, worden verschillende methoden toegepast, waaronder het beheersen van waterbronnen waar muggen zich voortplanten, het gebruik van insecticiden en het inzetten van natuurlijke vijanden. Desondanks blijft de gewone steekmug een uitdaging voor de volksgezondheid en onderzoek naar effectievere bestrijdingsmethoden is voortdurend gaande.
Vergelijkbare dieren
Nieuwe dierenfoto's