Beschrijving van het dier

De Gewone poelslak, wetenschappelijk bekend als Lymnaea stagnalis, is een in het oog springende verschijning in zoetwaterecosystemen in Nederland en vele andere delen van Europa. Deze soort behoort tot de familie van de waterlungslakken (Lymnaeidae) en is een van de grootste zoetwater longslakken die in de Nederlandse wateren kan worden aangetroffen.

Het lichaam van de Gewone poelslak is zacht en vlezig, met een karakteristieke lichtbruine tot groenachtige kleur, hoewel de exacte kleur kan variëren afhankelijk van de omgevingsomstandigheden en het dieet van de slak. De mantel is zichtbaar door de schelp heen, vooral wanneer de slak zich beweegt. Deze slakken hebben een opvallend langwerpige, spiraalvormige schelp, die tot wel 7 cm lang kan worden, hoewel de gemiddelde grootte meestal rond de 4 tot 5 cm ligt. De schelp opent aan de rechterkant en heeft een duidelijke, scherpe top. De kleur van de schelp varieert van lichtbruin tot bijna zwart, met fijne groeilijnen die de leeftijd van de slak aangeven.

Gewone poelslakken zijn te vinden in een breed scala aan stilstaande en langzaam stromende wateren, van kleine plassen en sloten tot grotere meren en kanalen. Ze geven de voorkeur aan water met een rijke vegetatie, waar ze zich voeden met algen, dode plantenresten en soms zelfs dode dieren. Hun aanwezigheid in een waterlichaam kan wijzen op een gezond, evenwichtig ecosysteem, hoewel ze in sommige gevallen ook als plaag kunnen worden beschouwd wanneer hun populatie ongecontroleerd groeit.

De voortplanting van de Gewone poelslak is bijzonder omdat deze soort hermafrodiet is, wat betekent dat elk individu zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen heeft. Ondanks deze tweeslachtigheid vindt er meestal kruisbestuiving plaats tussen twee individuen. De eitjes worden afgezet in geleiachtige klompen aan waterplanten of andere onderwaterobjecten, waar ze na ongeveer twee weken uitkomen.

Jonge poelslakken groeien snel in de eerste maanden van hun leven, mits er voldoende voedsel beschikbaar is. Ze bereiken geslachtsrijpheid na ongeveer een jaar, hoewel dit afhankelijk is van de omstandigheden zoals temperatuur en voedselaanbod. De levensverwachting van Gewone poelslakken is over het algemeen ongeveer één tot twee jaar, hoewel sommige individuen onder ideale omstandigheden langer kunnen leven.

De Gewone poelslak speelt een cruciale rol in het aquatisch ecosysteem, zowel als consument van plantaardig materiaal en algen als door te dienen als voedselbron voor diverse waterdieren, waaronder vissen en vogels. Ondanks hun schijnbare overvloed zijn deze slakken gevoelig voor watervervuiling en habitatverlies, wat hun populatie kan bedreigen. Bescherming van hun leefgebieden is dus van groot belang voor het behoud van deze fascinerende soort en de biodiversiteit van zoetwaterecosystemen in het algemeen.