Beschrijving van het dier

De Goudplevier (Pluvialis apricaria) is een middelgrote, gracieuze vogel die behoort tot de familie van de plevieren (Charadriidae). Deze vogelsoort is vooral bekend om zijn opvallende seizoensgebonden veranderingen in verenkleed, waardoor hij in verschillende tijden van het jaar een geheel andere aanblik biedt. De Goudplevier heeft een breed verspreidingsgebied en komt voor in delen van Europa, Azië en in mindere mate Noord-Amerika. In Nederland is de Goudplevier een bekende verschijning, vooral tijdens de trekperioden in het voor- en najaar.

Uiterlijke kenmerken:
De Goudplevier heeft een kenmerkend voorkomen. Tijdens het broedseizoen heeft de volwassen vogel een prachtig goudkleurig en zwart gevlekt verenkleed, waarbij vooral de gouden vlekken op de rug en vleugels in het oog springen. De borst en buik zijn in deze periode zwart, wat een scherp contrast vormt met de gouden bovenzijde. Buiten het broedseizoen verandert het verenkleed naar een meer gedempte kleurstelling, met voornamelijk grijze en bruine tinten, waardoor de vogel minder opvalt. Jonge vogels en niet-broedende volwassenen lijken sterk op elkaar met hun minder opvallende verenkleed. De Goudplevier heeft een stevige, korte snavel en relatief lange poten, wat typisch is voor plevieren. De vogel heeft een lengte van ongeveer 26 tot 29 centimeter en een vleugelspanwijdte van 67 tot 76 centimeter.

Gedrag en leefwijze:
Goudplevieren zijn sociale vogels die buiten het broedseizoen vaak in grote groepen te vinden zijn. Ze voeden zich voornamelijk met insecten, wormen en andere kleine ongewervelden, die ze met hun scherpe ogen spotten en met hun snavel uit de grond pikken. Tijdens de broedtijd trekken ze naar de noordelijke toendra's en heidegebieden van Europa en Azië, waar ze in relatieve afzondering nestelen. De nesten zijn eenvoudige kuiltjes in de grond, bekleed met plantenmateriaal. Het vrouwtje legt meestal vier eieren, die door beide ouders worden bebroed. Na het uitkomen zijn de kuikens relatief snel zelfstandig.

Trekgedrag:
Een opmerkelijk aspect van de Goudplevier is zijn lange trektochten. Na de broedtijd verlaten de vogels hun broedgebieden om te overwinteren in zuidelijker gelegen gebieden, waaronder Afrika en Zuid-Europa. Deze trektochten zijn indrukwekkend, waarbij de vogels soms duizenden kilometers afleggen. In Nederland zijn Goudplevieren vooral te zien tijdens de trekperioden in het voor- en najaar, wanneer ze op doortocht zijn. Ze rusten dan uit in open gebieden zoals weilanden en akkers, waar ze in grote groepen kunnen worden waargenomen.

Conservatiestatus:
Hoewel de Goudplevier in veel van zijn verspreidingsgebied nog relatief algemeen voorkomt, zijn er aanwijzingen voor een afname in aantal. Dit wordt voornamelijk toegeschreven aan habitatverlies en veranderingen in het landschap door menselijke activiteiten. In sommige gebieden worden maatregelen getroffen om de leefgebieden van deze vogels te beschermen en te herstellen, om zo hun populaties te ondersteunen.

Samenvattend is de Goudplevier een fascinerende vogel met een rijke ecologie en opmerkelijk gedrag, vooral wat betreft zijn seizoensgebonden verenkleedveranderingen en lange trektochten. Als onderdeel van de Nederlandse natuur speelt deze soort een belangrijke rol in het ecologische web en draagt bij aan de biodiversiteit van het land.