Gewichten en maten
Bedreigingsstatus
Beschrijving van het dier
De hazelworm (Anguis fragilis) is een fascinerend reptiel dat veel voorkomt in Europa, waaronder Nederland. Ondanks zijn naam en uiterlijk, is de hazelworm geen worm en ook geen slang, maar een pootloze hagedis. Dit unieke dier heeft een aantal interessante kenmerken en een levenswijze die het onderscheidt van veel andere reptielen.
Uiterlijk
De hazelworm kan tot ongeveer 50 centimeter lang worden, maar de meeste exemplaren blijven aanzienlijk kleiner. Zijn lichaam is langgerekt en bedekt met gladde, glanzende schubben, wat hem op het eerste gezicht een slangachtig uiterlijk geeft. De kleur varieert van bronsachtig of bruin tot grijs en kan aan de onderzijde wat lichter zijn. Jonge hazelwormen hebben vaak een opvallende, donkere streep langs hun rug lopen en kunnen een zwarte kop hebben. Een opvallend kenmerk van de hazelworm is zijn vermogen tot caudale autotomie; bij gevaar kan hij zijn staart afwerpen om roofdieren af te leiden en te ontsnappen.
Leefomgeving
Hazelwormen geven de voorkeur aan vochtige, beschutte habitats. Ze zijn vaak te vinden in bossen, heggen, weilanden, en tuinen, zolang er maar voldoende schuilplaatsen zijn zoals omgevallen bomen, bladeren, of stenen. Hazelwormen zijn koudbloedig en zonnen zich graag om op te warmen, maar blijven daarbij meestal goed verborgen onder vegetatie of ander materiaal.
Voeding
Als carnivoren voeden hazelwormen zich met een breed scala aan prooien, waaronder slakken, wormen, spinnen, en insecten. Hun jachtstrategie is voornamelijk gebaseerd op hinderlagen; ze wachten geduldig tot een prooi dichtbij genoeg komt en grijpen deze dan snel.
Voortplanting
Hazelwormen zijn ovovivipaar, wat betekent dat de eieren in het lichaam van het vrouwtje uitkomen. De jongen worden vervolgens levend geboren, meestal aan het einde van de zomer. Een worp kan variëren van enkele tot meer dan tien jongen. Deze jonge hazelwormen zijn direct zelfstandig en moeten voor zichzelf zorgen.
Bedreigingen en Bescherming
Hoewel de hazelworm in veel gebieden nog relatief algemeen is, wordt zijn populatie bedreigd door habitatverlies, verkeer, en vervuiling. In sommige regio's wordt de hazelworm beschermd om zijn populatie te behouden.
Interessante Feiten
- Hazelwormen hebben, net als andere hagedissen, oogleden, iets wat slangen missen. Dit is een gemakkelijke manier om ze van slangen te onderscheiden.
- Ze kunnen tot 20 jaar oud worden, wat vrij lang is voor een reptiel van hun grootte.
- De hazelworm speelt een belangrijke rol in het ecosysteem door de populaties van insecten en andere kleine dieren te reguleren.
In conclusie, de hazelworm is een intrigerend en waardevol lid van de Europese fauna. Ondanks zijn onopvallende uiterlijk en verborgen levensstijl, speelt dit dier een belangrijke rol in het behoud van gezonde ecosystemen. Het bevorderen van kennis en begrip over de hazelworm kan helpen bij het beschermen van deze unieke soort voor toekomstige generaties.