Beschrijving van het dier
Het tienstippelig lieveheersbeestje, wetenschappelijk bekend als Adalia decempunctata, is een kleine kever die behoort tot de familie van de lieveheersbeestjes (Coccinellidae). Dit insect is in veel delen van Europa, waaronder Nederland, een bekende verschijning en speelt een belangrijke rol in de natuurlijke bestrijding van bladluizen en andere kleine insectenplagen.
Het tienstippelig lieveheersbeestje heeft een opvallend uiterlijk. De basis van zijn elytra (de harde voorvleugels die bij veel kevers de achtervleugels beschermen) is meestal rood of oranje van kleur, versierd met tien zwarte stippen die over de vleugels verdeeld zijn. Deze stippen kunnen echter variëren in grootte en vorm, en soms zijn ze zo versmolten dat het lijkt alsof er minder stippen zijn. Bovendien bestaat er binnen deze soort een opmerkelijke kleurvariatie, waarbij sommige individuen een overwegend zwarte kleur hebben met rode of oranje stippen.
De grootte van het tienstippelig lieveheersbeestje varieert tussen de 3,5 en 5,5 millimeter, afhankelijk van de beschikbaarheid van voedsel en de omgevingsomstandigheden tijdens de ontwikkeling. Deze kevers hebben een rond tot licht ovaal lichaam, typisch voor veel lieveheersbeestjessoorten.
Het dieet van het tienstippelig lieveheersbeestje bestaat voornamelijk uit bladluizen, die ze in grote aantallen consumeren gedurende hun levenscyclus. Deze voedingsgewoonte maakt hen uitermate nuttig in tuinen en landbouwgebieden waar bladluizen schade kunnen aanrichten aan planten.
De voortplanting van het tienstippelig lieveheersbeestje vindt plaats in de lente en vroege zomer. Vrouwtjes leggen eitjes in de buurt van bladluiskolonies, zodat de uitkomende larven direct toegang hebben tot voedsel. De larven doorlopen vier ontwikkelingsstadia (instars) voordat ze verpoppen en uiteindelijk transformeren in volwassen kevers. Deze cyclus draagt bij aan de snelle toename van de populatie, vooral in tijden wanneer bladluizen overvloedig aanwezig zijn.
Het tienstippelig lieveheersbeestje, met zijn opvallende uiterlijk en nuttige rol in het ecosysteem, is een fascinerend insect. De natuurlijke bestrijding van plagen maakt het een welkome gast in vele tuinen en landbouwgebieden, waar het bijdraagt aan het behoud van de ecologische balans en de noodzaak van chemische bestrijdingsmiddelen vermindert.