Beschrijving van het dier

De Withalsvliegenvanger (Ficedula albicollis) is een kleine, opvallende vogel die behoort tot de familie van de vliegenvangers (Muscicapidae). Deze soort is vooral te vinden in Europa en Azië, waar hij zich thuis voelt in loofbossen, parken en tuinen. Met zijn aanwezigheid verrijkt hij het ecosysteem door het vangen van insecten, waardoor hij een natuurlijke bestrijder van plagen is.

Qua uiterlijk is de Withalsvliegenvanger een bijzonder vogeltje. Hij heeft een lengte van ongeveer 12 tot 13,5 centimeter en weegt tussen de 11 en 20 gram. Zijn verenkleed is vooral opvallend door het contrast tussen de zwarte kop (bij mannetjes tijdens het broedseizoen) en de witte keel die de soort zijn naam geeft. De bovenzijde van het lichaam is donkergrijs tot zwart, terwijl de onderzijde lichter van kleur is, variërend van wit tot lichtgrijs. Vrouwtjes en jonge vogels hebben een minder contrastrijk verenkleed, met meer bruinige en grijze tinten, maar behouden de kenmerkende witte keel.

De Withalsvliegenvanger is een trekvogel. Hij brengt de wintermaanden door in het zuiden van Afrika en keert in het voorjaar terug naar Europa en Azië om te broeden. Tijdens de broedperiode zijn ze zeer territoriaal en zingen de mannetjes uitbundig om een partner aan te trekken en hun territorium af te bakenen. Hun zang is melodieus en kan variëren, maar bevat vaak herhaalde motieven.

Het nest wordt gebouwd in boomholtes, vaak in oude spechtengaten of in speciaal daarvoor opgehangen nestkastjes. Het vrouwtje legt meestal 4 tot 7 eieren, die ze in ongeveer twee weken uitbroedt. De jongen worden daarna nog ongeveer twee weken door beide ouders gevoed voordat ze uitvliegen.

De Withalsvliegenvanger voedt zich voornamelijk met insecten, zoals vliegen, muggen en kevers, die hij vaak in een behendige vlucht vangt. Zijn aanwezigheid in een gebied kan daarom een indicatie zijn van een gezond, insectenrijk ecosysteem.

Hoewel de soort momenteel niet als bedreigd wordt beschouwd, zijn er wel zorgen over habitatverlies en de effecten van klimaatverandering op zijn trekgedrag en broedgebieden. Het behoud van geschikte leefgebieden, zowel in de broedgebieden als in de overwinteringsgebieden, is cruciaal voor de toekomst van de Withalsvliegenvanger.