Beschrijving van het dier

Temmincks saterhoen (Tragopan temminckii) is een bijzonder en opvallend vogelsoort dat behoort tot de familie van de fazantachtigen (Phasianidae). Deze soort is vernoemd naar de Nederlandse bioloog Coenraad Jacob Temminck. Temmincks saterhoen is voornamelijk te vinden in de dichte, vochtige bossen van de Himalaya en enkele aangrenzende gebieden in China, India, Nepal en Bhutan. Het dier leeft meestal op hoogtes variërend van 2.400 tot 4.200 meter boven zeeniveau, waar het zich voedt met bladeren, knoppen, zaden, bessen en kleine ongewervelden.

Het uiterlijk van Temmincks saterhoen is opmerkelijk en kleurrijk, vooral bij de mannetjes. Ze hebben een overwegend rode en oranje verenkleed met witte stippen en vlekken, die contrasteren tegen hun donkere vleugels en rug. Hun meest opvallende kenmerken zijn echter de blauwe, blote huid rond hun ogen en de unieke 'hoorns' - huidflappen die ze tijdens de paartijd kunnen opzetten om vrouwtjes aan te trekken. Deze hoorns zijn felgekleurd en kunnen opgeblazen worden, samen met een felgekleurde keellap, wat een spectaculaire vertoning oplevert. Vrouwtjes daarentegen zijn minder opvallend met hun bruine en crèmekleurige verenkleed, waardoor ze goed gecamoufleerd zijn tegen roofdieren.

Het gedrag van Temmincks saterhoen is net zo fascinerend als hun uiterlijk. Ze zijn overwegend solitair of leven in kleine familiegroepjes. Deze vogels zijn schuw en moeilijk te spotten, omdat ze zich meestal ophouden in de dichte ondergroei van hun leefgebied. Hun voortplantingsgedrag is bijzonder, waarbij het mannetje een kleine open plek in het bos schoonmaakt en versiert met bladeren en andere objecten om een lek te creëren. Hier voert hij zijn indrukwekkende balts uit om vrouwtjes aan te trekken.

De voortplantingstijd is in de lente en vroege zomer, wanneer het vrouwtje 2 tot 4 eieren legt in een eenvoudig nest op de grond. Ze broedt deze alleen uit over een periode van ongeveer 28 dagen, terwijl het mannetje in de buurt blijft om het nest te beschermen tegen roofdieren. De kuikens zijn nestvlieders en kunnen kort na het uitkomen al rondlopen, maar blijven enkele maanden afhankelijk van de moeder.

Ondanks zijn schoonheid en fascinerende gedrag, wordt Temmincks saterhoen bedreigd door habitatverlies en -fragmentatie, voornamelijk als gevolg van ontbossing voor landbouw en veeteelt. Bovendien vormt de jacht in sommige gebieden een bedreiging. Hoewel het dier in sommige delen van zijn verspreidingsgebied als niet bedreigd wordt beschouwd, zijn er lokale populaties die aanzienlijke druk ondervinden. Beschermingsinspanningen zijn gericht op het behoud van hun leefgebied en het verminderen van de jacht om te zorgen voor het voortbestaan van deze unieke vogelsoort.