Gewichten en maten

Beschrijving van het dier

De witoogeend (Aythya nyroca) is een fascinerende vogelsoort die behoort tot de familie van de eenden, ganzen en zwanen (Anatidae). Dit middelgrote dier is opmerkelijk vanwege zijn kenmerkende fysieke attributen en gedrag, waardoor het een interessant onderwerp van studie is voor vogelliefhebbers en ornithologen.
Fysieke kenmerken: De witoogeend heeft een compact lichaam met een relatief kleine kop en een korte, stevige snavel. Volwassen exemplaren bereiken een lengte van ongeveer 40 tot 47 centimeter, met een spanwijdte die varieert van 67 tot 73 centimeter. Het meest opvallende kenmerk van deze eend is de opvallende witte iris van het oog, waaraan het zijn naam dankt. Mannetjes en vrouwtjes kunnen onderscheiden worden door hun verenkleed. Mannetjes hebben in de broedtijd een rijk kastanjebruine kleur met een opvallende witte vlek rond de basis van de snavel en een zwarte borst. Buiten de broedtijd zijn de mannetjes meer gedempt van kleur en lijken ze meer op de vrouwtjes, die overwegend bruin zijn met een lichtere buik. Beide geslachten hebben echter de karakteristieke witte oogkleur.
Leefgebied en verspreiding: De witoogeend prefereert zoetwaterhabitats zoals meren, moerassen en rivieren met dichte vegetatie langs de oevers. Dit biedt hen bescherming en voldoende voedsel. Hun verspreidingsgebied is breed maar gefragmenteerd, strekkend van Zuid-Europa en Noord-Afrika tot in Centraal-Azië. In de winter trekken ze naar meer zuidelijke gebieden, waaronder het Indisch subcontinent en delen van Afrika, op zoek naar gunstigere leefomstandigheden.
Voeding: De witoogeend is voornamelijk een duiker die zich voedt met een dieet dat bestaat uit waterplanten, zaden, kleine vissen, waterinsecten en schaaldieren. Hun vermogen om tot enkele meters diep te duiken stelt hen in staat om voedsel te bereiken dat voor veel andere watervogels onbereikbaar is.
Gedrag en voortplanting: Buiten de broedtijd leven witoogeenden vaak in kleine groepen, maar tijdens de broedtijd worden ze meer territoriaal en solitair. De nesten worden gebouwd in dichte vegetatie dicht bij het water. Het vrouwtje legt meestal tussen de 6 en 10 eieren, die ze gedurende ongeveer drie weken bebroedt. Na het uitkomen, zijn de kuikens vrijwel direct in staat om te zwemmen en te duiken, maar blijven ze onder de zorg van de moeder tot ze zelfstandig kunnen vliegen.
Bedreigingen en conservatiestatus: De witoogeend wordt geconfronteerd met verschillende bedreigingen, waaronder habitatverlies door drainage van wetlands, vervuiling, verstoring door menselijke activiteiten en jacht. Deze factoren hebben geleid tot een afname van hun populatie in grote delen van hun verspreidingsgebied. De witoogeend staat momenteel vermeld als "Gevoelig" op de Rode Lijst van de IUCN, wat betekent dat het een soort is die aandacht nodig heeft om te voorkomen dat het in een bedreigde status terechtkomt.
Conservatie-inspanningen zijn van cruciaal belang om de leefgebieden van de witoogeend te beschermen en te herstellen, en om bewustzijn te creëren over de noodzaak om deze unieke vogelsoort voor toekomstige generaties te behouden.