Terug naar de lijst

Sparrenboktor

Monochamus sutor

Foto: Sparrenboktor
Gewichten en maten
Lengte van 15 tot 24 cm
Beschrijving van het dier
De Sparrenboktor, wetenschappelijk bekend als Monochamus sutor, is een fascinerende kever die voornamelijk in de sparrenbossen van Europa, waaronder Nederland, voorkomt. Dit insect behoort tot de familie van de boktorren (Cerambycidae), een groep die opvalt door hun lange antennes en diversiteit aan soorten. De Sparrenboktor speelt een specifieke rol in zijn habitat, zowel als plaaginsect als deel van het natuurlijke ecosysteem.
De Sparrenboktor heeft een lichaamslengte die varieert van 12 tot 22 millimeter, waarbij de mannetjes over het algemeen kleiner zijn dan de vrouwtjes. Het meest kenmerkende aan deze soort is zijn kleurpatroon en de indrukwekkende antennes. De grondkleur van het lichaam is zwart, met variabele hoeveelheden geelachtige of witte vlekken die over het gehele lijf verspreid kunnen zijn. De antennes zijn opvallend lang, vooral bij de mannetjes, waar ze tot wel twee keer de lichaamslengte kunnen bereiken. Bij de vrouwtjes zijn de antennes doorgaans korter.
De levenscyclus van de Sparrenboktor begint wanneer het vrouwtje haar eitjes legt in de schors van voornamelijk verzwakte of recentelijk afgestorven sparren. Na het uitkomen voeden de larven zich met het zachte hout onder de schors, waardoor gangenstelsels ontstaan die het hout verder verzwakken en uiteindelijk de boom kunnen doden. Deze gangen zijn kenmerkend voor een aantasting door boktorren en kunnen de herkenning van een besmetting vergemakkelijken.
De larvenfase kan één tot twee jaar duren, afhankelijk van de omgevingsomstandigheden zoals temperatuur en vochtigheid. Gedurende deze tijd verpopt de larve zich binnen de boom, om vervolgens als volwassen kever tevoorschijn te komen. De volwassen Sparrenboktor voedt zich met de bladeren en de bast van jonge twijgen, maar richt over het algemeen minder schade aan dan de larven.
De Sparrenboktor is niet alleen van belang door de schade die hij aanricht in bosbouw en houtproductie, maar ook als onderdeel van het natuurlijke ecosysteem. Zo draagt hij bij aan de afbraak en recycling van dood hout, waardoor hij een rol speelt in de nutrientencyclus van het bos. Daarnaast dient hij als voedselbron voor verschillende predatoren, waaronder vogels en andere insecten.
Ondanks de negatieve impact op de houtindustrie, is het belangrijk om het beheer van de Sparrenboktor in een breder ecologisch perspectief te zien. Maatregelen ter bestrijding van deze soort dienen zorgvuldig overwogen te worden, met aandacht voor het behoud van biodiversiteit en de gezondheid van het bos als geheel.
Nieuwe dierenfoto's