Biologische gegevens

Bedreigingsstatus

Beschrijving van het dier

De Beekforel (Salmo trutta), ook bekend als Europese forel, is een zoetwatervis die behoort tot de familie van de zalmachtigen (Salmonidae). Deze soort is inheems in Europa, maar door uitzettingen voor sportvisserij is de verspreiding nu veel breder en komt deze ook in andere delen van de wereld voor. De Beekforel is een populaire vis onder sportvissers vanwege zijn krachtige strijd wanneer hij aan de haak geslagen wordt, en zijn smakelijke vlees.
Uiterlijke kenmerken

De Beekforel heeft een gestroomlijnd lichaam dat is aangepast aan het leven in snelstromend water. De kleur van de huid kan variëren afhankelijk van de leefomgeving, maar meestal vertoont het een bruinige tot olijfgroene bovenzijde met een lichtere, bijna witte onderzijde. Het lichaam is bedekt met zwarte vlekken en vaak ook met lichtere, rode vlekken omgeven door lichtere halo's. Deze markeringen helpen de forel zich te camoufleren tussen de bodem van de rivier en vegetatie. De Beekforel heeft een grote bek die tot achter de ogen reikt, wat duidt op zijn roofzuchtige aard.
Leefgebied en gedrag

Beekforellen geven de voorkeur aan koud, zuurstofrijk water en zijn voornamelijk te vinden in snelstromende beken en rivieren, maar ook in koudere meren kunnen ze gedijen. Ze zijn territoriaal en solitair van aard, waarbij grotere exemplaren dominante posities innemen in de beste schuilplaatsen en jachtgebieden. Hun dieet bestaat uit insecten, kleine vissen en kreeftachtigen.
Voortplanting

De voortplanting vindt plaats in de herfst of vroege winter. De vrouwtjes graven nesten, ook wel 'redds' genoemd, in de grindbedding van beken of rivieren, waar ze hun eieren leggen. Na het afzetten worden de eieren bevrucht door een mannetje. De eieren overwinteren in het grind, waar ze beschermd zijn tegen predatoren en de sterke stroming. In het voorjaar komen de eieren uit, en de jonge forellen blijven vaak enkele jaren in hun geboortegebied voordat ze uitwijken naar grotere wateren.
Bedreigingen en bescherming

Hoewel de Beekforel op veel plaatsen een algemene soort is, wordt hij in sommige gebieden bedreigd door habitatverlies, vervuiling, overbevissing en concurrentie of hybridisatie met uitgezette soorten. Beschermingsinspanningen zijn gericht op het behoud en herstel van natuurlijke habitats, het reguleren van de visserij en het uitzetten van inheems gekweekte forellen om de populaties te ondersteunen.

In Nederland komt de Beekforel voor, maar de populaties zijn klein en verspreid, voornamelijk beperkt tot koudere, snelstromende beken in het oosten en zuiden van het land. Er zijn initiatieven om de leefomstandigheden voor de Beekforel te verbeteren en zo de populaties te versterken, wat bijdraagt aan de biodiversiteit van de Nederlandse wateren.